Tijdens de Summit of the Future heeft de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties op 22 september 2024 het Pact for the Future aangenomen.[1] De VN noemt het een ‘Ground-breaking Pact for the Future to Transform Global Governance’. Het is onder andere ‘designed to turbo-charge implementation of the Sustainable Development Goals’.[2] Dat is hoog tijd, want 2030 komt snel dichterbij en de tussentijdse rapportages over het bereiken van die doelen zijn niet hoopgevend.[3] Is het Pact for the Future inderdaad baanbrekend?
Daarover zijn de meningen verdeeld. Het Pact omvat veel onderwerpen, van klimaat, vrede, participatie van jongeren tot hervorming van het wereldbestuur.[4] Het is dus niet verwonderlijk dat er vanuit de diverse invalshoeken verschillend op is gereageerd.[5] Yoka Brandt, de permanente vertegenwoordiger van Nederland bij de VN, is trots op de Verklaring over Toekomstige Generaties bij het Pact, die landen motiveert om in hun besluitvormingsprocessen beter rekening te houden met de behoeften en belangen van toekomstige generaties. ‘Dat is een absolute primeur voor de VN’.[6]
Sandrine Dixson-Declève en Johan Rockström concluderen kort, maar krachtig: ‘The Pact fails future generations’.[7] Dixson-Declève is co-voorzitter van de Club van Rome en Rockström is een van de auteurs van het recent verschenen artikel over Earth-system boundaries, translations, and transformations.[8] Daarin concluderen de onderzoekers dat leven binnen veilige en rechtvaardige planetaire grenzen fundamentele transformaties van productie en consumptie systemen vereist, zowel door duurzame technologie als door een herverdeling van hulpbronnen. Het is daarom niet verwonderlijk dat Rockström het Pact for the Future tekort vindt schieten. Het stelt geen ingrijpende nieuwe aanpak voor, ondanks het feit dat de meeste van de Earth-System Boundaries (ESBs) al zijn overschreden.
Dat geldt onder meer voor zoet water.[9] In het Pact is teleurstellend weinig aandacht voor de rol die water speelt in de bestrijding van armoede, het voorkomen van conflicten en het herstel van biodiversiteit op aarde. Weliswaar was het niet de bedoeling om tijdens de Summit of the Future nieuwe internationale doelen te bespreken, maar het Pact biedt geen basis voor de drastische aanpak die hoognodig is om tenminste SDG 6 te halen.[10] De Global Commission on the Economics of Water (GCEW) publiceerde in oktober een rapport over ‘Valuing the Hydrological Cycle as a Global Common Good’. Daarin beveelt de GCEW de totstandkoming van een ‘Global Water Pact’ aan, met ‘clear and measurable goals to stabilise the hydrological cycle and safeguard the world's water resources for a sustainable and just water future.’ [11]
Aan zulke mondiaal vastgestelde doelen ontbreekt het in de Water Action Agenda (WAA), het resultaat van de VN Waterconferentie 2023. De WAA bevat veel goede initiatieven, maar is geen fundamentele aanpak van de watercrisis.[12] Op 1 november 2024 start Retno Marsudi als eerste door de VN benoemde Watergezant. Hopelijk kan zij ervoor zorgen dat zo’n aanpak wel aan de orde is tijdens de volgende VN Waterconferentie in 2026.
Marga Robesin, geassocieerd medewerker Utrecht Centre for Water, Oceans and Sustainability Law, Universiteit Utrecht en lid van de VMR-werkgroep Mondiale duurzaamheid en recht, oktober 2024
[1] A/RES/79/1
[2]https://press.un.org/en/2024/ga12641.doc.htm?_gl=1*8sax0i*_ga*ODA3NzUyNjkuMTY0MzAzMjA0OA..*_ga_TK9BQL5X7Z*MTcyODQ3MjM3NS4yOC4wLjE3Mjg0
[3] https://unstats.un.org/sdgs/report/2024/The-Sustainable-Development-Goals-Report-2024.pdf
[4] https://www.un.org/sites/un2.un.org/files/our-common-agenda-summit-of-the-future-what-would-it-deliver.pdf
[5] Zie bijvoorbeeld: https://www.universiteitleiden.nl/nieuws/2024/09/de-langverwachte-vn-summit-of-the-future-is-voorbij---wat-heeft-het-opgeleverd
[6] https://unric.org/nl/verklaring-over-toekomstige-generaties-is-absolute-primeur-die-weg-voor-duurzame-toekomst-vrijmaakt/
[7] https://www.reuters.com/sustainability/climate-energy/comment-with-climate-change-now-our-doors-uns-pact-future-fails-protect-future-2024-10-01/
[8] A just world on a safe planet: a Lancet Planetary Health–Earth Commission report on Earth-system boundaries, translations, and transformations. Gupta, Joyeeta et al. The Lancet Planetary Health, Volume 8, Issue 10, e813 - e873. Published Online September 11, 2024 https://doi.org/10.1016/ S2542-5196(24)00042-1 https://www.thelancet.com/journals/lanplh/article/PIIS2542-5196(24)00042-1/fulltext
[9] Zie ook: https://wmo.int/publication-series/state-of-global-water-resources-2023
[10] https://unric.org/en/sdg-6/
[11] Mazzucato, M., N. Okonjo-Iweala, J. Rockström and T. Shanmugaratnam (2024), The Economics of Water: Valuing the Hydrological Cycle as a Global Common Good, Global Commission on the Economics of Water, Paris, p. 211. https://economicsofwater.watercommission.org/report/economics-of-water.pdf
[12] Zie voor de voortgang van de WAA het op 30 mei 2024 gepubliceerde Progress Report: https://sdgs.un.org/sites/default/files/2024-05/WAA%20Progress%20Report%20May%202024.pdf